Revnext doet onderzoek naar Betalen naar Gebruik voor automobilisten

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat onderzoek gedaan zal worden naar “Betalen naar Gebruik” (BnG) voor automobilisten. Het doel van het onderzoek is het faciliteren van mogelijke politieke besluitvorming over dit onderwerp door een volgend kabinet. Revnext voerde dit onderzoek samen met Muconsult, 4Cast en Significance in opdracht van het Ministerie van Financiën uit. Bij Betalen naar Gebruik voor automobilisten wordt de motorrijtuigenbelasting (MRB) afgeschaft en vervangen door een tarief per kilometer (kilometerheffing). In het onderzoek is een aantal varianten van BnG modelmatig doorgerekend. De effecten zijn afgezet tegenover een “basispad” waarin het huidige beleid wordt voortgezet en er dus geen sprake is van betalen naar gebruik. Dit basispad heeft Revnext uitgewerkt in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving ten behoeve van Kansrijk Mobiliteitsbeleid 2020 en de Klimaat- en Energieverkenning 2020 (KEV).

https://www.pbl.nl/publicaties/kansrijk-mobiliteitsbeleid-2020

https://www.pbl.nl/publicaties/klimaat-en-energieverkenning-2020

De onderzochte varianten verschillen in de mate waarin de kilometertarieven variëren naar autokenmerken. Bijvoorbeeld op basis van de CO2 uitstoot of een tarief gelijk voor alle voertuigen. Ook varieert het tarief in sommige varianten naar tijd en plaats. De effecten zijn bepaald met behulp van de automarktmodellen Carbontax en Dynamo voor personenauto’s en het verkeersmodel LMS. Voor het bestelautopark zijn de gevolgen ook ingeschat. Het gaat om de effecten op de omvang en samenstelling van het personenautopark, het binnenlands autogebruik (personenauto’s en bestelauto’s), de transitie naar emissievrije auto’s en -mobiliteit, de congestie, de emissies (CO2, NOX, PM10) en de overheidsinkomsten aan autobelastingen.

https://www.pbl.nl/sites/default/files/downloads/Revnext-Achtergrondrapport-Carbontax-model.pdf

De varianten hebben uiteenlopende gevolgen voor de transitie naar emissievrije auto’s. In een aanvullend onderzoek onderzocht Revnext ook de effecten van Betalen naar Gebruik in combinatie met de stimulering van elektrische auto’s gericht op de kabinetsambitie van 100% emissievrije nieuwverkopen in 2030.

Resultaten

Uit ons onderzoek blijkt dat door Betalen naar Gebruik de verloren tijd door files met 43 tot 68 procent kan worden teruggebracht. Ook zal de uitstoot van stikstof en CO2 behoorlijk afnemen, allebei tot maximaal 24 procent in 2030 ten opzichte van het basispad. Daarnaast zorgt de invoering van betalen naar verbruik voor een schoner wagenpark. In bepaalde varianten levert BnG in 2030 maximaal 19 procent extra kilometers voor elektrische voertuigen in het verkeer op tegenover een forse afname van fossiele kilometers.

Budgetneutraal

Betalen naar Gebruik is op bijna elke manier vrijwel budgetneutraal in te voeren. De meest ver doorgevoerde spitsheffing, van 7 cent per kilometer bovenop het basistarief, zal de overheid het meeste geld opbrengen.

We verwachten dat de resultaten van dit onderzoek een rol zullen spelen bij het opstellen van de verkiezingsprogramma’s en in de Kabinetsformatie die zal volgen op de verkiezingen. Op 4 november worden de resultaten van het onderzoek besproken tijdens het AO Autobelastingen in de Tweede Kamer.

https://www.tweedekamer.nl/debat_en_vergadering/commissievergaderingen/details?id=2020A04484

Nieuwe varianten

Op basis van de uitkomsten en de discussies met maatschappelijke organisaties en de Kamer zullen nieuwe varianten worden ontwikkeld en onderzocht. Ook hierin zal Revnext met haar partners een rol spelen.

De brief die naar de Tweede Kamer is gestuurd en ons rapport staan op de site van Rijksoverheid en kunnen hier gedownload worden.

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/10/16/kamerbrief-tussenrapportage-onderzoek-betalen-naar-gebruik